Kurum Kültürü Nedir?

Kültür nedir? Diye sorduğumuzda; tarihsel ve toplumsal gelişme süreci içinde yaratılan her türlü değerlerle bunları kullanmada, sonraki kuşaklara iletmede kullanılan, insanın doğal ve toplumsal çevresine egemenliğinin ölçüsünü gösteren araçların tümü olduğunu söyleyebiliriz.

Peki kültür sadece toplumlara özgü bir kavram mıdır? Belki bu soruyu elli yıl önce soruyor olsak cevabımız ”evet” olabilirdi fakat günümüzde bunun cevabı kesinlikle ”hayır” olarak karşımıza çıkıyor.

Günümüzde ”kültür” kavramına baktığımızda pek çok kapsama alanı olduğunu görüyoruz ve bunlardan birini de ”kurum kültürü” oluşturuyor.

Kurum kültürü kavramı kimilerimiz için yeni yeni üzerinde durulmaya başlanmış bir kavram olsa da aslında 1970’li yılların sonunda kurumlar içinde insan sermayesinin öneminin anlaşılmasıyla birlikte kurumlarla da bağdaştırılmış ve 1980’li yıllardan itibaren literatüre girmiş bir kavramdır.

Peki nedir bu kurum kültürü? Şirketin kuruluşu, tarihi, benimsediği değerleri, yöneticileri, liderleri, davranış kuralları, çevreye olan yaklaşımları, genel olarak vizyonları ve misyonlarının tümünü kapsayan ve birçok öğenin bir araya gelmesiyle oluşan bir bütündür aslında.

Bu öğelere kısaca bakacak olursak;

Temel Değerler: Kurum kültürü içerisindeki değerler, iş görenlerin çalışmalarını, eylemlerini nitelendirmeye ve değerlendirmeye yarayan ölçütlerin kaynağı ve kurumda neyin istenir, neyin istenmez olduğunun belirleyicisidir.

Normlar: Kurumda karşılıklı olarak neyin doğru neyin yanlış olduğu hususundaki anlaşmalar, genel kabul görmüş standartlardır, öğrenilebilir nitelik taşırlar, zamanla alışkanlık haline gelirler ve kurum üyelerinin davranış biçimleri üzerinde önemli etkiye sahiptirler.

İnançlar: Kurum içinde neye inanılıp neye inanılmayacağını belirten değerlerdir. Kurumun üyelerinin sahip olduğu inançlar kurum kültürünün oluşumunu ve devamlılığını sağlayan temel unsurlardır.

Varsayımlar: Kurum içinde sorunlar sürekli olarak belirli bir şekilde çözüme ulaştırılınca, bu sorunların çözümü ya da çözüm şekli, bilinç düzeyinden bilinçaltı düzeyine inmekte ve bu çözümler diğer sorunların çözümünde sorgulanmadan, en iyi çözüm olarak kullanılmaktadır.

Hikayeler: Kurumsal hikayeler, kurumun kökeni, vizyonu ve misyonunu içerir, tüm organizasyon hakkında kapsamlı bir anlatı sunmayı amaçlar ve kurumun kilit yönlerini gerçekçi ve uygun şekilde açıklar.

Mitler: Kurum mitleri, kurumsal hayata canlılık katmak, beraberliği sağlamak adına anlatılan efsanelerdir. Kurum mitleri, eski olanlara kim olduklarını ve neye inandıklarını hatırlatır, yeni gelenlere de o kuruma mensup olmanın ne anlama geldiğini öğretir.

Liderler ve Kahramanlar: Liderler kurum kültürüne katkıda bulunan, çalışanları motive eden, kurumu ve onun kültürünü dışarıya karşı temsil eden en yüksek yönetim kademesindeki kişilerdir.

Semboller: Kurumun varlığının ve yaşamının görünen yönünü temsil ederler ve kurumun işareti olarak kullanılan objeler, logolar, flamalar, unvanlar, giysiler, binaların mimarisi, büroların düzenlenmesi örnek olarak gösterilebilir.

Törenler: Kurum kültürünün bir kutlama aracı olup, kurum içindeki kültürel değerleri pekiştirmeyi, üyeler arası bağlılığı arttırmayı hedefler.

Dil: Kurumlar veya kurumların alt birimlerinin, işlerini ve terminolojilerini tanımlamak için geliştirdikleri kendilerine özgü kurumsal dil, kültürün desteklenmesine yardım eder ve o kültüre ait bireyleri bir arada tutmaya yarayan ortak bir faktör olarak hizmet eder.

Günümüz şirketlerine baktığımızda kimilerinde kurum kültürünün çok güçlü olduğunu görürken kimilerinde ise kurum kültürünün hala çok fazla önemsenmeyen ve üzerinde durulmayan bir kavram olduğunu görüyoruz.

Özellikle günümüz şartlarındaki rekabet ortamına baktığımızda güçlü bir kurum kültürü oluşturabilen şirketlerin başarısı da göz ardı edilemez bir şekilde karşımıza çıkıyor.

Buradan yola çıkarak aslında şirketlerin birçok farklı yatırım konusundan önce odaklanması gereken en önemli konuların başında kurum kültürü oluşturmak geliyor. Güçlü bir kurum kültürü çalışanların katılımını artırıyor, üretken olmalarını sağlıyor ve böylece daha güçlü iş sonuçları ortaya çıkıyor. 

Çünkü güçlü bir kurum kültürüne sahip olan şirketlerde kurum kültürü çalışanlara rehber olup onların davranış biçimlerini belirlemekle kalmayıp; çalışanlara ne için çaba harcamaları gerektiğini ve birbirleri ile olan etkileşim biçimlerinin nasıl olması gerektiğini gösterip, organizasyonel kimliği oluşturmakla birlikte çalışanların inanç ve değerlere olan bağlılıklarının ve organizasyonel aitlik duygularının kurum kültürü olmayan şirket çalışanlarına nazaran çok daha fazla olmasını sağlıyor.

Peki başarılı bir kurum kültürü oluşturmak için nereden başlamalıyız, nasıl ilerlemeliyiz? İşte bu noktada güçlü bir kurum kültürü oluşturmanın beş adımı karşımıza çıkıyor.

İnsanlara Odaklanın

Şirket kültürünü oluşturan en değerli kaynak, şirketin çalışanları. Bu nedenle çalışanların ekip için uygun olmalarının ve kendilerini şirketteki bir topluluğa ait hissetmelerinin sağlanması gerekiyor. Çalışanların şirketin başarısına odaklanması gerekiyor.

Markanızın Hikayesini Tanımlayın

Markanızın bir hikayesinin olması sadece müşteriler için değil başarılı bir şirket kültürü oluşturabilmek için de önemli bir araç. Markanızın hikayesi, çalışanlarınızın da şirketinizi nasıl gördüğünü ve o şirketin içindeki yerlerini belirliyor. Bununla birlikte çalışanlara yaptıkları iş için bir amaç veriyor. Özellikle şirket misyonunu ve işyeri normlarını her seviyedeki çalışanın anladığından ve kucakladığından emin olmak gerekiyor.

Takım Ruhunu Oluşturun  

Başarılı bir kurum kültürü tüm çalışanların bir araya gelmesini sağlar ve onları bir takım olarak düşünmeye teşvik eder. Özellikle çatışma yaşanan durumlarda şirket için en iyi yolun seçilmesini sağlar.

Kültürün Tutarlı Olmasını Sağlayın

Değişim, özellikle şirketler büyüdükçe ve geliştikçe kaçınılmaz oluyor. Kültürün gelişmesine paralel olarak şirket değerlerinin zaman içinde sabit ve tutarlı kalması ise önemli bir noktayı oluşturuyor. Kültür, çalışanların nasıl davrandığının toplamı olduğu için pozitif bir şirket kültürü oluşturmanın yolu doğru yeteneklerden ve takımlardan geçiyor. İşe alım sürecinde çalışanlarda kültüre uyum olarak belirtilen nitelikler yerine temel değerlerinizle uyumlu olması kriterini aramak başlangıçta atabileceğiniz önemli adımlardan biri olarak karşımıza çıkabiliyor.

Büyümeye hazırlanın

Şirket büyürken insanları dinlemeyi sürdürmeye devam etmek büyük önem taşıyor. Hızlı büyümek şirketler açısından sancılı bir duruma dönüşebiliyor ve bunun sonucunda da kurumsal “kültür krizi” bazen kaçınılmaz oluyor. Bu nedenle şirketin büyümesine ve ölçeğinin değişmesine hazırlıklı olmak gerekiyor. Şirket kültürünün bu geçiş süresince çalışanlara ve yöneticilere rehberlik edebilmesi en kritik noktalardan birini oluşturuyor.

Yararlanılan Kaynaklar:

https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/66665

https://www.kariyer.net/ik-blog/basarili-bir-sirket-kulturu-nasil-olusturulur